به گزارش اردستان سلام، سالک، نوعی بیماری با عامل انگلی است که در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و جنوب اروپا یافت می‌شود و بیماری سالک، به وسیله‌ی انگل پروتوزوآ، از بیش از ۲۰ گونه لیشمانیا ایجاد می‌شود که بیش از ۹۰ گونه پشه‌ی خاکی برای انتقال انگل‌های لیشمانیا شناخته شده است و انواع مختلفی از این بیماری، در افراد وجود دارد و سالک پوستی رایج‌ترین شکل سالک است که باعث ایجاد ضایعات پوستی و به طور عمده زخم در قسمت‌های در معرض دید بدن می‌شود و این زخم‌ها عمدتاً مادام‌العمر هستند و حتی پس از بهبودی اثراتشان باقی می‌ماند.
سالک به این دلیل که بیماری مشترک انسان و حیوان است، هیچ گاه قابل ریشه‌کن شدن نیست و مخزن تغذیه پشه سالک نیز موش‌های صحرایی است و شهرستان اردستان هم با توجه به کویری بودن در بعضی از نقاط آن بیماری سالک در سال‌های گذشته نه چندان دور جولان می‌داد اما با پیگیری‌های مرکز بهداشت شهرستان این بیماری در سال‌های اخیر شیب نزولی به خود گرفته هر چند ساکنین شمال شهرستان بیش از افراد دیگر در معرض و خطر گزش پشه سالک قرار دارند.
در سال ۱۴۰۰شاهد کاهش بیماری سالک در شهرستان اردستان بوده ایم
حسن ذبیحی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اردستان، اظهار داشت: موضوع سالک در استان اصفهان فقط شهرستان‌های اردستان و برخوار هستند که در سال ۱۴۰۰ کاهش بیماری سالک داشته‌اند و تقریباً به لحاظ آماری ۱۳۰ مورد به ۱۰۷ مورد کاهش پیدا کرده است و به لحاظ شیوع از سه به دو و چهار دهم کاهش داشته است و سالک یک مورد آن هم زیاد است و اولین مورد آن سال ۶۷ ذکر شده است و تفاهنامه آن سال ۸۴ وزارت بهداشت و استاندار وقت منعقد شد که با همکاری برادران بسیجی هر ساله برنامه لانه‌کوبی و طعمه‌گذاری انجام شده که در سال جاری هم این عملیات در دست اقدام است.
رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان اردستان گفت: موضوع آموزش پیشگیری از سالک بسیار مهم است هر چند در زمان کرونایی نمی‌توانستیم زیاد ورود پیدا کنیم اما در حد توان امسال هم انرژی خود را بر روی آموزش خواهیم گذاشت و از شهرداری، شوراها و منابع طبیعی هم که خودشان در این زمینه فعال هستند می‌خواهیم که در این زمینه بهداشت را یاری کنند تا شاهد کاهش چشمگیر این بیماری باشیم و درمان و تشخیص بیماری سالک رایگان بوده و پزشکان آموزش دیده‌اند که در این زمینه کار انجام شود و در بیماری سالک محدوده جغرافیایی ما به شکلی است که بین شهرستان‌های نطنز و نائین که آلوده هستند واقع شده ایم.
۱۱ کانون مبارزه با بیماری سالک در اردستان شناسایی شده است
رضا اشرفی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اردستان اظهار داشت: برای شهرستان اردستان ۱۱ کانون مشخص شده است که امسال هم نسبت به سال‌های قبل ورود پیدا خواهیم کرد و قسمت گرمسیری شهرستان اردستان بیشتر درگیر سالک هستند که با کویری بودن و کشاورزی و دامپروری سروکار دارند و به جهت یک سری مسائلی که شهرستان ما نسبت به جاهای دیگر خاص‌تر است.
وی افزود: عملیات مبارزه با جوندگان موزی بعد از عید فطر در شهرستان اردستان آغاز می‌شود و روستاهای شهر زواره همچون تلک اباد و مهاباد و روستاهای بخش مهاباد به شعاع یک کیلومتر انجام می‌شود و در شهر زواره چک حشره‌شناسی به خاطر فعالیت پشه خاکی انجام می‌شود و در تمام مراکز خدمات تشخیص نیز به صورت رایگان صورت می‌گیرد.
رئیس مرکز بهداشت شهرستان اردستان گفت: طبق جدولی که استان به ما اعلام داشته بیش از هشت روستا و دو شهر زواره و مهاباد مد نظر جونده کشی و مداخلات صحرایی کنترل سالک واقع شده‌اند و آنچه در موضوع سالک خیلی مهم است اینکه مردم آمار و ارقام را بدانند تا نسبت به پیشگیری بهتر اقدام کنند که در این خصوص سال‌های قبل حتی ۲۳۵مورد بیماری هم داشته‌ایم که این آمار در سال ۱۴۰۰ به ۲۰ مورد کاهش پیدا کرده است و در بعضی روستاها اندک بیماری مشاهده شده است که در زواره از ۱۰۵ مورد قبلی‌ها در سال گذشته به هشت مورد رسیده است.
اشرفی بیان کرد: شهرها و روستاهایی که مبحث موش صحرایی را داریم و مخزن بیماری است می‌توان آیتم‌هایی را برای آ‌ن‌ها در نظر می‌گیریم و بر اساس آمار به جایی می‌رسیم که شاهد کاهش آن هستیم اما بعضی از ادارات باید با قدرت و بیش از قبل دست بهداشت را بفشارند و در طرح مشارکت داشته باشند.
خدمات تشخیص و درمان سالک رایگان است
وی تاکید کرد: در سال ۸۶ به پیشنهاد مرکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی مقرر شد طرح مبارزه با مخازن سالک در پنج سال آینده در شهرستان‌های آلوده انجام شود و پس از اجرای مرحله اول آن در سال ۸۷ شاهد کاهش ۳۰ درصدی و در سال‌های بعد به ازای هر سال کاهش ۱۰ درصدی را داشته‌ایم و در شهرستان اردستان عملیات جونده کشی در طی شش سال از سال ۸۷ تا ۹۲ در کانون‌های آلوده انجام شده و سال ۹۲ تا ۹۵ مدیریت محیطی شامل آموزش و اطلاع‌رسانی به گروه‌های مختلف جامعه در مناطق آلوده و غیر آلوده ارائه خدمات تشخیص و درمان رایگان و هماهنگی‌ها و همکاری‌های درون بخشی و برون بخشی انجام شده است.
رئیس مرکز بهداشت شهرستان اردستان با بیان اینکه از مشکلات برنامه کنترل سالک می‌توان تخلیه نخاله‌های ساختمانی در اطراف شهرها و روستاها به خصوص شهر اردستان و شهر مهاباد را نام برد، افزود: همچنین ضعف در جمع‌آوری بهداشتی فضولات حیوانی و نقض در رعایت ضوابط بهداشتی در محل‌های نگهداری دام و طیور در مجاورت منازل مسکونی در بعضی مناطق را می‌توان ذکر کرد و همچنین رها سازی غیربهداشتی و روباز فاضلاب تعدادی از منازل مسکونی در روستاها و همچنین عدم تعیین تکلیف اماکن مخروبه قدیمی در شهرها و روستاها توسط شهرداری و صاحبان ذینفع و همچنین ساخت و ساز مسکن در روستاها در نزدیکی کلونی های مخزن سالک و ساخت خانه های ویلایی در باغات را ذکر کرد.